Արցախի մայրաքաղաքում հոկտեմբերի 11-ին մեկնարկել է Արցախի բարեկամների համաժողովը, որին մասնակցում են աշխարհի 30 երկրից ժամանած հյուրեր, Արցախի հետ բարեկամության խմբերի ներկայացուցիչներ, գործիչներ: Խորհրդաժողովը կազմակերպել են Արցախի արտգործնախարարությունն ու Հայ հեղափոխական դաշնակցությունը: Խորհրդաժողովի նպատակն է առավել արդյունավետ դարձնել Արցախի սուբյեկտության ուղղությամբ ապակենտրոնացված միջազգային գործունեությունը, միաժաանակ նաեւ ձեւավորել Արցախի սուբյեկության գործում ներգրավված տարբեր կառույցների, անհատների, խմբերի միասնական ցանց:

 

Համաժողովին ելույթ է ունեցել Հայաստանի ԱԳ նախարարի տեղակալ Շավաշ Քոչարյանը, որը խոսել է Արցախի ինքնորոշման իրավունքի անթերի իրականացման եւ դրա ուժի մասին, ասելով, որ Արցախն ինքնորոշվել է ՄԱԿ կանոնադրության համաձայն, եւ այդ իրավունքին հակադրելի չէ միջազգային որեւէ սկզբունք, այդ թվում տարածքային ամբողջության սկզբունքը:

 

Հայաստանը գործնականում առաջին անգամ տարանջատում է տարածքային ամբողջության սկզբունքն ու ինքնորոշման իրավունքի իրացման փաստը դնում ավելի վեր եւ գործնականում դիտարկում անբեկանելի: Միեւնույն ժամանակ, Շավարշ Քոչարյանը հայտարարել է, որ խնդիրը քաղաքակրթության ու հակաքաղաքակրթության պայքարն է, այդ հանգամանքը տարածելով նաեւ Սիրիայում ներկայիս իրադրության, Թուրքիայի ներխուժման վրա:

 

Գործնականում, Ստեփանակերտում տեղի ունեցած համաժողովով անուղղակի, սակայն յուրօրինակ հայկական պատասխան է հնչում Սիրիայում Թուրքիայի ներխուժմանը, այդ համատեքստում արցախյան ուղղությամբ առաջին անգամ բաժանելով տարածքային ամբողջության ու ինքնորոշման սկզբունքներն, ու ինքնորոշման սկզբունքը դնելով առավել բարձր ու գերակա հարթության վրա:

 

Այն, ինչ այսօր տեղի է ունենում Սիրիայում, անկասկած այսօր չէ, որ հասունացել է եւ ծրագրվել: Միեւնույն ժամանակ, չնայած Էրդողանի հաստատակամության դրսեւորումներին, թերեւս ամենեւին լավ օրից չէ, որ Թուրքիան ստիպված է գնալ գործնականում ամբողջ աշխարհին հակոտնյա ճաապարհով: Իհարկե, թուրքերին չեն խանգարել, սակայն ըստ ամենայնի չեն խանգարել հայտնվել ծուղակում, չեն խանգարել սխալ գործելուց, հետո այդ սխալն օգտագործելու համար: Թե ով կօգտագործի սխալը, կամ ով ինչպե՞ս կօգտագործի՝ Մոսկվա, Վաշինգտոն, Թեհրան, Թել Ավիվ, Փարիզ կամ Բեռլին, կերեւա ժամանակի ընթացքում:

 

Էրդողանը Սիրիայի հյուսիսում փորձում է թերեւս կասեցնել Ստամբուլի քաղաքապետի ընտրությամբ սկսված իր անկումը եւ դրա տարբերակ է տեսնում ռեգիոնալ լայն վերադասավորման գործընթաց նախաձեռնելն ու մեծ առեւտրի հարթակ բացելը:

 

Եվ սա անշուշտ շոշափելու է նաեւ հայկական շահերն ու անվտանգությունը, մի կողմից ավելացնելով մարտահրավերները, մյուս կողմից հնարավորությունները Հայաստանի համար, հաշվի առնելով Հայաստանի նշանակալի դերակատարումը եւ նշանակությունը առկա իրողություններում:

 

Շավարշ Քոչարյանի ելույթն այդ համատեքստում հետաքրքիր է նախօրեին Երեւանում Սիրիայի իրավիճակի վերաբերյալ կառավարության փակ քննարկման ֆոնին: Եվ այդ ֆոնին, Ստեփանակերտում անշուշտ ոչ երեկ պլանավորված, կազմակերպված խորհրդաժողովի մեկնարկը հայկական գործոնի լայն ընդգծումն է ընդհուպ հենց քաղաքակրթական համատեքստով, հենց այդտեղով, եւ ոչ թե աշխարհքաղաքական գծագրումներով քաշելով այսպես ասած բաժանարար գիծը, Արցախը դիտարկելով ոչ միայն աշխարհքաղաքական, այլ քաղաքակրթական շահի հենակետ:

 

 

ՀԱԿՈԲ ԲԱԴԱԼՅԱՆ

Մեկնաբան

lragir.am

 

 

 

 

 

Նոյյան տապան   -   Վերլուծություն